Duurzaam doorfietsen
Nederland telt 23 miljoen fietsen op 17 miljoen inwoners. Vergeleken met 2005 zijn we met meer fietsers vaker onderweg, over grotere afstanden. De provincie stimuleert fietsverkeer, als schoon alternatief voor de auto en omdat het gezond is om te bewegen. Er wordt dan ook van alles ondernomen zodat fietsend Noord-Holland duurzaam kan blijven doortrappen.
Doorfietsen
Nederlanders pakken steeds vaker de fiets en overbruggen op de pedalen ook steeds grotere afstanden in de regio. Daarbij in toenemende mate geholpen door de keuze voor een elektrische fiets. Het is dan prettig om op veilige fietspaden te rijden, zonder obstakels of hinder van ander verkeer, die je snel naar je plaats van bestemming voeren: doorfietsroutes. Dit zijn regionale fietsroutes, die grotendeels buiten de bebouwde kom liggen, met bestemmingen waarvoor je 15 tot 45 minuten onderweg bent. Je kiest zo’n route bijvoorbeeld omdat de stad waarin je woont een andere is dan de stad waar je werkt of naar school gaat. De komende jaren krijgt Nederland een heel netwerk van zulke doorfietsroutes. In Noord-Holland werkt de provincie, samen met gemeenten, aan de uitbreiding van dit regionale fietsnetwerk tussen steden en dorpen.
Deelfiets
Gebruik van de fiets laat zich goed combineren met andere vormen van vervoer, zoals de trein. Sinds de introductie op Nederlandse treinstations in 2003 maakte de OV-fiets een forse groei door. Met meer dan 3,2 miljoen ritten per jaar voorziet de geelblauwe fiets duidelijk in een behoefte. Deze huurfiets is beschikbaar op bijna 300 locaties verspreid door het hele land. Naast de OV-fiets zijn er ook steeds meer andere deelfietsinitiatieven ontstaan. Daarvoor hoef je niet per se eerst naar het station om een fiets op te halen of weer in te leveren, maar kan dat ook op andere plekken in de stad.
Een spin op de bakfiets
Zelfs in coronatijd, toen we massaal thuisbleven om te werken, ging Nederland meer fietsen. Die groei is deels toe te schrijven aan de populariteit van de elektrische (bak)fiets. Voor een druk huishouden met 7 kinderen in hartje Amsterdam is een elektrische bakfiets een duurzame uitkomst, weet AT5-presentator en schrijver Iven Cudogham. Waar gebruikt hij die zoal voor? “Sowieso voor het naar school brengen van de 3 jongsten in de drukke ochtendspits. Soms ook om boodschappen te doen, wanneer we die niet laten bezorgen. Dan gooi je zo’n bakfiets lekker vol en rij je er fluitend mee naar huis. En ook als ik naar Zuidoost ga, waar ik lesgeef, pak ik tegenwoordig de bakfiets, in plaats van de metro. Wanneer we echt een auto nodig hebben gebruiken we een leenauto, bijvoorbeeld om naar opa in Zaandam te gaan.” De bakfiets werd ook aangeschaft met het oog op het afleveren van lespakketten bij zo’n 200 Amsterdamse scholen, vertelt Iven: “Dat zijn lespakketten burgerschap en wereldoriëntatie, gebaseerd op belevenissen van de spin Anansi waarover ik boeken schrijf. Die pakketten ga ik met de bakfiets bezorgen. Omdat het daarin ook gaat over duurzaam leven, milieu en klimaat wilde ik dat niet door een koerier per auto laten doen.”
Doortrappen
Ongeveer de helft van de groei van het fietsgebruik voor vrijetijdsdoeleinden komt voor rekening van 60-plussers. Ouderen hebben de elektrische fiets omarmd omdat ze daarmee grotere afstanden kunnen afleggen. Ideaal voor uitstapjes in de eigen regio en om lekker in beweging te blijven. Ouderen fietsen dan ook graag, zelfs tot op hoge leeftijd, maar zij zijn ook kwetsbaar in het verkeer. Uit statistieken blijkt dat 60-plussers op de fiets relatief vaak zijn betrokken bij verkeersongevallen. Het landelijke programma Doortrappen wil ouderen bewust maken van hun fietsgedrag om ongevallen te voorkomen. De ondersteuning kan variëren van het geven van tips bij het aanschaffen van een fiets tot het aanbieden van fietsles. In Noord-Holland werken al 12 gemeenten hieraan mee: Alkmaar, Den Helder, Haarlem, Heemskerk, Hollands Kroon, Koggenland, Medemblik, Opmeer, Schagen, Texel, Uitgeest en Wijdemeren. De provincie sprong de gemeenten bij met een subsidie.
Verkeerseducatie
De provincie Noord-Holland heeft een taak in het verbeteren van de verkeersveiligheid: op en langs de wegen, maar ook door voorlichting en bewustwording. Verkeersveiligheid voor fietsers is een belangrijk aandachtspunt, omdat het aantal verkeersdoden onder fietsers niet afneemt en het aantal ernstig gewonden stijgt. Vooral jongeren en onervaren verkeersdeelnemers vertonen vaker onveilig verkeersgedrag. Denk aan rijden onder invloed, door rood of te hard rijden en afgeleid zijn, bijvoorbeeld door het mobieltje. Scholieren behoren tot de belangrijkste risicogroep, vooral rond de leeftijd dat kinderen voor het eerst zelfstandig naar school fietsen. Onderzoek laat zien dat voorlichting aan jongeren over verkeersregels en gevaarlijke verkeerssituaties effect heeft. De provincie steunt voorlichtings- en bewustwordingsprojecten voor het basis- en voortgezet onderwijs met subsidie. Afgelopen jaar werden daarmee in Noord-Holland zo’n 50.000 leerlingen bereikt.