Duurzame kans voor open doel
De provincie helpt sportaccommodaties verduurzamen. De subsidie uit het Economisch Herstel- en Duurzaamheidsfonds was een succes. De €150.000 die was vrijgemaakt, werd al snel verdeeld onder allerlei initiatieven. Om meer duurzaamheidsprojecten mogelijk te maken, kwam er €350.000 bij. Daarna regende het opnieuw aanvragen van clubs. Daarom komt er begin 2022 opnieuw een subsidieregeling.
&Holland ging kijken bij 4 verenigingen die hun complex verduurzaamden. Hoe makkelijk is het, wat levert het op en wat leerden ze? “Durf groot te denken, maar begin klein.”
Handbalvereniging DSS, Heemskerk
Toen het nieuwe bestuur van handbalvereniging DSS 6 jaar geleden aantrad, was een van de grootste klussen het opknappen van de buitenaccommodatie. “En dat is een logisch moment om aan verduurzaming te denken”, aldus voorzitter Jelle Bos.
Nu staat er in Heemskerk een goed geïsoleerde accommodatie met zonnepanelen op het dak. Het resultaat van een gezamenlijke inspanning van een grote groep vrijwilligers. Bos: “Gelukkig hebben wij veel mensen die graag de handen uit de mouwen steken en capabel zijn. Want het is soms best technisch werk.”
De renovatie begon met allerlei bouwkundige aanpassingen. “De kozijnen vervangen, HR++-glas plaatsen en het dak vervangen en isoleren. Daarna is er een nieuwe verwarmingsketel geplaatst.” Ook wilde DSS graag zonnepanelen. Bos: “Maar het potje was zo’n beetje leeg. Ik zag toen op LinkedIn de subsidieregeling van de provincie. En die was zo gunstig dat het voor ons nu of nooit was. We hebben de laatste euro’s bij elkaar geschraapt.” Daarmee is de renovatie van het clubhuis afgerond. “We wekken nu al energie op, dat is mooi om te zien!”
Handbalvereniging DSS, Heemskerk
De vereniging heeft al renoverend een aantal lessen geleerd. Allereerst: durf groot te denken, maar begin klein. “Je ziet dat veel verenigingen aanhikken tegen zo’n groot project. Wij ook. Dus begin klein en pak een voor een de klussen op. En geloof dat je met zo’n project veel vrijwilligers activeert. Wij merkten dat zodra de vraag concreet werd, bijvoorbeeld ‘wil je zaterdag kozijnen komen schuren?’, mensen graag komen helpen.” De laatste tip die Bos heeft, is van een heel andere aard: zoek uit welke regelingen er zijn en verdiep je er goed in. “Want zonder subsidies en sponsoring hadden wij dit niet gekund.”
Het hele renovatietraject is bij DSS belangrijk geweest voor de club als geheel. “We hebben nu weer een plek waar we met goed fatsoen gasten kunnen ontvangen. En dat merken we ook aan het ledenaantal dat stijgt.” Bovendien vindt de vereniging het belangrijk om een bijdrage te leveren aan de maatschappij. “Streven naar duurzaamheid is daar een aspect van. Daar houdt niet op. We hebben een gezonde sportkantine, stimuleren het drinken van water en bieden handbal aan voor mensen met een verstandelijke beperking en ouderen. We zijn meer dan alleen een sportvereniging.”
Stal Liza, Berkhout
Onder de rook van Hoorn lopen 40 paarden los op een lange lap grond. Ze hinniken, eten, lummelen of draven. De een briest wat, een ander deelt een beuk uit. Maar onvriendelijk wordt het nooit. De edele viervoeters wandelen vooral ontspannen de fonkelnieuwe vrijloopstal in en uit. Welkom bij Stal Liza.
Op het dak schitteren 16 zonnepanelen. Binnenkort komen er nog 16 bij. Binnen branden ledlampen, draaien 2 warmtepompen en valt op hoe goed geïsoleerd het dak en de wanden zijn. “Het duurde even, maar dan heb je ook wat”, vatten eigenaar Aafke Praat en haar partner Bastiaan Houtenbos de vernieuwingsslag samen. Om precies te zijn: 2,5 jaar voor het papierwerk en een halfjaar voor de bouw.
“Het pand is toekomstbestendig”, vertelt Houtenbos. “De buitenkant bestaat uit betonnen elementen. Dat rot niet en er zit geen onderhoud aan. Met name door de isolatie werd het project uiteindelijk wel duurder. Maar het was de moeite waard. Omdat het isoleert als een malle is dit nu een zeer duurzame stal. Warm in de winter, koel in de zomer. De paardjes vinden het zomers binnen vaak lekkerder dan buiten.”
Handbalvereniging DSS,
Stal Liza kreeg € 6.345 subsidie van de provincie voor verduurzaming. Hiermee werd een deel van de zonnepanelen betaald en konden 6 oude verlichtingsarmaturen in de rijbak worden verruild voor 6 ledarmaturen. “Stroom betaal je elke dag, dus als dat wat minder kan, is dat alleen maar mooi.”
Hoewel Praat en Houtenbos het nooit zelf zullen zeggen, is Stal Liza een begrip in Berkhout en omstreken. Het is een manege en pensionstal, zorgboerderij, buitenschoolse opvang én ruimte voor coaches en gymmende dorpelingen. Iedereen is welkom. Een plek waar mens en dier zich fijn voelen. “De buitenschoolse opvang is een mooi voorbeeld. We vangen niet ‘gewoon’ wat kinderen op, maar proberen ze de beleving van paarden en natuur mee te geven.”
Ook betrekt het duo de gemeenschap actief bij de manege. Zo realiseerden ze de bouw deels met ondernemers uit het dorp. “Inwoners moeten ook iets hebben aan deze plek. Dat hier mensen komen gymmen terwijl ze niks met paarden hebben, is hartstikke mooi. We zijn ook een soort dorpshuis met een huiskamergevoel. Dat moet vooral zo blijven.”
Sportvereniging RKDES, Kudelstaart
89 jaar na de oprichting doet de Rooms Katholieke Sportvereniging Door Eendracht Sterk – kortweg RKDES – haar naam nog altijd eer aan. Een legertje trouwe vrijwilligers sloeg de handen ineen en verduurzaamde het gedateerde sportcomplex.
Bij RKDES wordt fanatiek gevoetbald en gehandbald. Energie besparen werd nooit een sport. Dat was vooral een openstaand agendapunt onder het mom ‘we moeten er wat mee, maar we weten niet hoe’. Bestuurslid algemene zaken Ashna Vishnudatt pakte de handschoen op en mobiliseerde de 15-koppige onderhoudsploeg voor verduurzaming. “Dit is een uniek team van pensionado’s dat vrijwillig het complex schoonmaakt en herstelwerk uitvoert. De club is hun kindje.”
Om inzicht te krijgen in de situatie liet Vishnudatt eerst een energiescan uitvoeren door de KNVB en Klimaatroute. De analyse liet besparingskansen zien voor RKDES. Door de oude tl-verlichting in de gebouwen te verruilen voor ledlampen, bijvoorbeeld. Ook de gasketels zijn aan vervanging toe. Evenals de conventionele verlichting boven de 2 velden. Omdat vooral laatstgenoemde maatregelen kostbaar zijn, begon RKDES met het laaghangende fruit.
Handbalvereniging DSS, Heemskerk
Vishnudatt werd door voorzitter Gert Ubink geattendeerd op de provinciale subsidieregeling. “Met die informatie gingen we het gesprek aan met onze vrijwilligers. Zo deden we, naast de subsidieaanvraag, een beroep op hun inzet om de installateurskosten te drukken. Daarmee konden we een stevige stap zetten. We ontvingen € 8.885 subsidie van de provincie voor ledverlichting. En we hadden lagere installateurskosten dankzij onze vrijwilligers. Ook realiseerden we een energiebesparing van 8.572 kilowattuur per jaar.”
“Dat de provincie met deze subsidie heel lokaal neerdaalt in de vezels van de samenleving vind ik mooi”, vervolgt hij. “Zo’n investering in je dorp maakt ook dat de gemeente wellicht wordt getriggerd om mee te kijken en mee te doen.”
Toen het materiaal binnen was, startten de vrijwilligers met installeren. “De een verving de bedrading, de ander verwijderde de armaturen en weer een ander ruimde op”, vertelt het bestuurslid. “Ze hadden er lol in en na 2 maanden was de klus geklaard. Vervolgens deed de installateur een afrondende veiligheidscheck. Alles was tiptop in orde.”
Door Eendracht Sterk. Het oude credo blijkt tijdloos. Vishnudatt: “Dat onze vrijwilligers dit mede mogelijk hebben gemaakt, is hier het gesprek van de dag. Het vervult hen met trots. Super stoer toch!”
Op de foto: Ashna Vishnudatt (links) met naast hem voorzitter Gert Ubink en een deel van de vrijwilligers.
Atletiekvereniging Zuidwal, Huizen
Het dak van je kleedkamers isoleren, 54 zonnepanelen plaatsen en ledverlichting langs de baan. Een fikse klus die Atletiekvereniging Zuidwal niet uit de weg ging. “Je moet er zeker een jaar voor uittrekken. En je hebt gemotiveerde mensen nodig.”
Aan het woord is Peter Korzelius, penningmeester van de vereniging uit Huizen. Een club met zo’n 600 leden die atletiek bedrijven, wandelen of aan nordic walking doen. Korzelius: “En, heel belangrijk, wij geven atletiektraining aan mensen met een lichamelijke beperking.”
Hieruit blijkt al dat Zuidwal een maatschappelijk betrokken vereniging is. Ook de duurzaamheidsambities komen daaruit voort. En dus besloot de vereniging in de zomer van 2020 te kijken wat er mogelijk was. Ze werden aangespoord door verschillende subsidieregelingen. “Het was een grote stimulans dat gemeente, provincie, Rijk en 2 banken geld beschikbaar hadden. Want als we dit helemaal zelf hadden moeten betalen, had het simpelweg niet gekund.”
De vereniging begon het proces met het oprichten van een werkgroep duurzaamheid. De 2 leden van de werkgroep zijn bouwkundig onderlegd. Korzelius: “Zij hebben berekend wat haalbaar was en toen een plan gemaakt.” Op het moment dat de uitvoering bijna begon, wees de gemeente de vereniging op de subsidie van de provincie. “Gelukkig liep de aanvraag bij de gemeente al en hadden we daarvoor de nodige stukken verzameld. Ik heb de aanvraag persoonlijk op zondagavond bij de provincie in de bus gestopt, exact op tijd.”
Handbalvereniging DSS, Heemskerk
Inmiddels zijn alle werkzaamheden afgerond en merkt de vereniging wat de maatregelen opleveren. “Van april tot november hebben we meer energie opgewekt dan verbruikt. Dat zijn natuurlijk wel de maanden waarin de zon volop schijnt. Maar als het goed is, zijn de 54 zonnepanelen voldoende voor ons complete elektriciteitsverbruik. We verwachten zo’n € 3.000 per jaar minder kwijt te zijn aan energie, afhankelijk van de ontwikkeling van de gasprijs.”
En als het aan Korzelius ligt, wordt dat nog meer. “We hebben de ambitie in de toekomst ons gasverbruik omlaag te brengen. We gaan ons hele complex analyseren en gerichte aanpassingen doen. Isolatie is hierin het toverwoord. Doel is om de faciliteiten op zo’n niveau te brengen dat we bijvoorbeeld met een warmtepomp in de warmtebehoefte kunnen voorzien.”
Tips voor verenigingen die hetzelfde overwegen, heeft hij ook: “Laat je adviseren door mensen met een technische achtergrond en kijk goed naar de kwaliteit van je leveranciers. Ga verder te rade bij andere verenigingen. Ook wij delen onze ervaringen graag.”
Meer weten over verduurzaming van sportaccommodaties? Bekijk dan ook deze video over hoe Rugbyclub Haarlem het aanpakte.
Op de foto: Peter Korzelius (midden) met de leden van de werkgroep duurzaamheid.